Thận trọng với lãi suất trái phiếu doanh nghiệp cao bất thường

Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp không có mức tiêu chuẩn mà do đơn vị phát hành quyết định. Do đó, nhiều doanh nghiệp đưa ra mức lãi suất siêu cao nhằm nhanh chóng huy động vốn thành công. Tuy nhiên, lãi suất cao đi kèm với rủi ro cao, nhà đầu tư có thể mất trắng nếu lựa chọn sai lầm.

Tổng quan về thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện nay

Trái phiếu doanh nghiệp hiện đang là một trong những kênh đầu tư sinh lời hấp dẫn nhiều người tham gia nhất. Đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp với ưu thế lãi suất cao và đa dạng sản phẩm đang đón nhận dòng tiền ồ ạt từ nhà đầu tư tổ chức lẫn cá nhân.

Theo báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Công ty Chứng khoán SSI, trong quý II/2021 đã có hơn 164 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành tại thị trường sơ cấp. Con số này gấp 3,7 lần lượng phát hành của quý I và tăng gần 29% so với cùng kỳ năm 2020.

6 tháng đầu năm 2021, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành là hơn 208 nghìn tỷ đồng, tăng 18,3% so với cùng kỳ năm 2020. Dẫn đầu vẫn là nhóm doanh nghiệp bất động sản với 44,2% tổng lượng phát hành trái phiếu trên thị trường, tương đương khoảng 92,3 nghìn tỷ đồng.

Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp – Nguy cơ ẩn sau những con số cao bất thường

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thì lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn trên 12 tháng hiện là 5,6-6,7%/năm. Lãi suất phát hành bình quân trong quý II của trái phiếu doanh nghiệp (không tính trái phiếu ngân hàng) là khoảng 9,95%/năm. Trong đó, có nhiều doanh nghiệp đưa ra lãi suất cam kết 15-20%, cá biệt có một số doanh nghiệp chào mời trái phiếu lãi suất 30-40%.

Chính vì lãi suất hấp dẫn như vậy mà nhiều người đang có xu hướng chuyển dịch từ gửi tiết kiệm sang đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng bày tỏ lo ngại về thực trạng đầu tư theo trào lưu, không có sự tìm hiểu rõ ràng khiến nhà đầu tư dễ dàng bị “sập bẫy” lãi suất cao, dẫn tới nhiều hệ lụy khôn lường.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán, lãi suất trái phiếu doanh nghiệp càng cao thì rủi ro càng lớn. Từ năm ngoái đến nay, mặt bằng chung của lãi suất TPDN nằm trong khoảng 11%-12%/năm, một vài doanh nghiệp niêm yết lãi suất 16%/năm. Với những đơn vị đưa ra mức lãi suất trên 16% thì rủi ro sẽ rất cao.

Thông thường, những doanh nghiệp nhỏ, mới thành lập; hoặc những doanh nghiệp hiệu quả kinh doanh không tốt, chưa có vị thế trên thị trường; hoặc doanh nghiệp không có tài sản thế chấp… sẽ rất khó huy động vốn do nhà đầu tư có xu hướng tìm đến các doanh nghiệp đầu ngành, có ban lãnh đạo uy tín… Vì vậy, buộc các công ty này phải đưa ra lãi suất cao để thu hút nhà đầu tư sẵn sàng mạo hiểm.

Điều đó có nghĩa là khả năng chi trả của các doanh nghiệp này không được đảm bảo. Nếu doanh nghiệp phá sản hoặc tệ nhất là chủ doanh nghiệp ôm tiền bỏ chạy thì nhà đầu tư sẽ phải đối mặt với nguy cơ “mất trắng”.

Lời khuyên dành cho các nhà đầu tư là hãy lựa chọn trái phiếu niêm yết của các công ty đầu ngành, mức lãi suất không cần quá cao nhưng phải có tài sản thế chấp hoặc có bên thứ 3 bảo lãnh để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, nếu chưa có nhiều kinh nghiệm thì nên liên hệ với các chuyên gia của các công ty môi giới chứng khoán uy tín để được hỗ trợ nhé./.