Những loại trái phiếu nào an toàn nhất cho nhà đầu tư?

Trên thị trường hiện có rất nhiều loại trái phiếu với ưu – nhược điểm khác nhau. Vậy loại trái phiếu nào an toàn nhất cho nhà đầu tư?

Tổng quan về trái phiếu

Trái phiếu là loại chứng khoán nợ, do các tổ chức nhà nước hoặc doanh nghiệp phát hành nhằm huy động vốn để phục vụ cho các dự án công hay hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nhà đầu tư mua trái phiếu chính là cho bên phát hành vay một khoản tiền tương ứng, bù lại sẽ nhận được tiền lãi định kỳ theo thỏa thuận và được hoàn vốn gốc khi đến kỳ đáo hạn.

Về bản chất, trái phiếu là khoản vay nợ, vì thế mà trong mọi trường hợp, bất kể thị trường biến động ra sao và hiệu quả hoạt động như thế nào thì bên phát hành vẫn phải thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán cho trái chủ.

Trên thị trường hiện có rất nhiều loại trái phiếu, được phân chia theo các tiêu chí riêng biệt. Cụ thể:

– Theo tiêu chí chủ thể phát hành sẽ có trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính phủ bảo lãnh thanh toán, trái phiếu ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính quyền địa phương. Nhưng thông thường sẽ tóm gọn lại thành hai nhóm chính là trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp.
– Theo hình thức trái phiếu sẽ có trái phiếu vô danh (không ghi nhận danh tính người mua) và trái phiếu ghi danh (có ghi tên người mua trên trái phiếu và trong sổ sách của bên phát hành).

– Theo tính chất trái phiếu sẽ có trái phiếu thu hồi, trái phiếu chuyển đổi thành cổ phần, trái phiếu có quyền mua cổ phiếu.

– Theo mức độ đảm bảo thanh toán sẽ có trái phiếu đảm bảo (bên phát hành có tài sản cầm cố hoặc chứng khoán ký quỹ hoặc có bên thứ 3 bảo lãnh thanh toán) và trái phiếu không đảm bảo (hoàn toàn dựa vào uy tín của bên phát hành).

– Theo phương thức trả lãi sẽ có trái phiếu lãi suất cố định, trái phiếu lãi suất thả nổi theo thị trường và trái phiếu lãi suất bằng không (bù lại nhà đầu tư được mua với mức giá chiết khấu ưu đãi).

– Theo tính chính danh sẽ có trái phiếu niêm yết và trái phiếu chưa niêm yết.

Những loại trái phiếu nào an toàn nhất

Trái phiếu hiện là một trong những kênh đầu tư tài chính hot nhất, thu hút dòng tiền lớn và ổn định nhất tại Việt Nam. Một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến trái phiếu hấp dẫn như vậy chính là bởi độ an toàn cao, bên cạnh khả năng sinh lời ổn định.

Tuy nhiên, mức độ an toàn của mỗi loại trái phiếu là khác nhau, dựa trên đặc trưng tính chất của từng loại. Theo đó, sau khi xem xét, đánh giá trên nhiều góc độ thì có thể kể ra một số loại trái phiếu an toàn nhất như:

– Trái phiếu niêm yết: Là trái phiếu được đăng ký, lưu ký tập trung tại Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD) và được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán tập trung (HSX hoặc HNX). Các giao dịch trái phiếu sẽ tuân theo quy định của Sở GDCK niêm yết. Quyền lợi của nhà đầu tư sẽ được bảo đảm về mặt pháp lý. Trong khi trái phiếu chưa niêm yết có thể hiểu là dạng giao dịch “chui”, “chợ đen”, không có sự bảo vệ của pháp luật.

– Trái phiếu ghi danh: Sẽ bảo đảm an toàn cho nhà đầu tư trong trường hợp bị trộm cắp hoặc làm mất trái phiếu.

– Trái phiếu đảm bảo bằng tài sản hữu hình như nhà, xe… (thay vì ký quỹ cổ phiếu) hoặc có bên thứ 3 bảo lãnh thanh toán (không phải bảo lãnh phát hành) sẽ an toàn hơn những trái phiếu chỉ không có thứ gì đảm bảo ngoài uy tín của bên phát hành – một thứ rất khó đánh giá chính xác.

– Trái phiếu do chính phủ, chính quyền địa phương hoặc ngân hàng phát hành sẽ an toàn hơn so với trái phiếu doanh nghiệp. Tất nhiên là bù lại thì lãi suất cũng không thể hấp dẫn như trái phiếu doanh nghiệp được.

Nói tóm lại, mỗi trái phiếu đều có mức độ rủi ro và sức hấp dẫn về lợi nhuận khác nhau. Ngay cả những loại trái phiếu an toàn nhất thì cũng vẫn tồn tại rủi ro nhất định. Bạn cần căn cứ vào nhiều yếu tố, như mục tiêu thu nhập mong muốn, năng lực tài chính, khả năng chịu đựng rủi ro… để đưa ra sự lựa chọn của riêng mình./.