Trái phiếu coupon là gì? Cách tính lãi suất coupon

Tìm hiểu về các thuật ngữ, khái niệm là bước quan trọng trong đầu tư trái phiếu. Theo đó, định nghĩa trái phiếu coupon và cách tính lãi suất coupon như thế nào là một trong những vấn đề được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Trái phiếu coupon là gì?

Bên cạnh cách phân loại theo đơn vị phát hành thì trái phiếu còn được phân loại theo nhiều cách khác, bao gồm phương thức hoàn trả. Theo đó, chúng ta sẽ có trái phiếu coupon và trái phiếu zero-coupon.

Trái phiếu coupon (Coupon bond) là loại trái phiếu mà lãi suất được trả định kỳ với mức đã ấn định trước, gọi là lãi suất cuống phiếu. Thông thường, kỳ hạn trả lãi của Coupon bond là 6 tháng hoặc một năm một lần.

Loại trái phiếu này được bán bằng mệnh giá khi phát hành và khoản vốn gốc này sẽ được thanh toán một lần khi đáo hạn.

Ngược lại, trái phiếu zero-coupon (Zero-coupon bond) là loại trái phiếu không được trả lãi định kỳ mà tiền lãi sẽ được chiết khấu ngay tại thời điểm phát hành, hoặc trả gộp một lần khi đáo hạn.

2. Cách tính lãi suất coupon

Lãi suất coupon là lãi suất mà tổ chức phát hành trái phiếu phải trả cho trái chủ (người sở hữu trái phiếu). Lãi suất coupon được niêm yết ngay trên cuống trái phiếu, là một con số cố định và không chịu ảnh hưởng bởi biến động thị trường.

Được đánh giá là loại lãi suất hấp dẫn nhất trong giới đầu tư, nhưng công thức tính lãi suất coupon thì không phải nhà đầu tư nào cũng biết và hiểu rõ.

Trên thực tế, việc quyết định mức lãi suất được nhà phát hành cân nhắc nhiều yếu tố, dựa trên nguyên tắc phù hợp với dòng tiền của tổ chức và sức hấp dẫn thị trường.

Công thức tính lãi suất coupon của trái phiếu: C = i/P

Trong đó, C là lãi suất coupon, i là lãi suất hàng năm và P là mệnh giá gốc của trái phiếu. 

Hiểu đơn giản thì lãi suất coupon của trái phiếu có thể được tính bằng cách lấy tổng các khoản thanh toán coupon hàng năm chia cho mệnh giá của trái phiếu.

Ví dụ: Trái phiếu A phát hành với mệnh giá 1000 USD, trả lãi 2 lần/năm, mỗi lần 30 USD, thì ta sẽ tính được lãi suất coupon của trái phiếu A là 30×2/1000=6%.

3. Ảnh hưởng của lãi suất coupon đến giá trái phiếu

Tiền lãi của trái phiếu coupon được thanh toán định kỳ là cố định. Ngay cả khi giá trái phiếu tăng hoặc giảm thì các khoản thanh toán lãi cho trái chủ cho đến ngày đáo hạn cũng không thay đổi.

Khi lãi suất thị trường tăng cao hơn lãi suất coupon của trái phiếu thì các nhà đầu tư sẽ không muốn mua trái phiếu bằng mệnh giá gốc, dẫn tới giá của trái phiếu có khả năng giảm. Mặt khác, trái phiếu sẽ tăng giá trị nếu lãi suất thị trường giảm thấp hơn lãi suất coupon của trái phiếu.

Thực tế, không phải lúc nào giá của trái phiếu cũng phản ánh chính xác mối quan hệ giữa lãi suất coupon và các mức lãi suất khác. Do đó, nhà đầu tư cần xem xét kỹ lưỡng cả hai yếu tố là lãi suất thị trường và lãi suất coupon của trái phiếu để đưa ra quyết định đúng đắn nhất./.